Plakalı ve Tübüler Eşanjör
TORAY Plakalı, Borulu tip ısı değiştiriciler (eşanjörler) genel olarak yüksek verim gerektiren ısıtma, soğutma, ısı geri kazanım görevlerinde kullanılmaktadır.
Sıvı gıdaların üretiminde kullanılan eşanjörler, sıvıların soğutulması, ısıtılması veya pastörize edilmesi gibi işlemlerde önemli rol oynar. Bu işlemler gıdaların kalitesini ve güvenliğini sağlamak için kritik öneme sahiptir.
Plakalı Eşanjörler
- Kullanım Alanları: Süt ve süt ürünleri (örneğin süt, yoğurt, peynir altı suyu), meyve suları, içecekler (örneğin meyve suyu, enerji içecekleri), çeşitli sıvı gıdaların soğutulması veya ısıtılması için kullanılır.
- Avantajlar: Plakalı eşanjörler, kompakt tasarımları ve yüksek ısı transfer verimliliği sayesinde enerji tasarrufu sağlar. Aynı zamanda hijyenik tasarımı ve kolay temizlenebilir olmaları, sıvı gıdaların güvenliği için önemlidir.
Tübüler Eşanjörler
- Kullanım Alanları: Daha büyük kapasitelerdeki sıvı gıdaların soğutulması veya ısıtılması için kullanılır. Örneğin, yoğunlaştırılmış süt ürünleri (krema, peynir altı suyu konsantresi), balık işleme tesislerindeki soğutma veya pastörizasyon işlemleri.
- Avantajlar: Dayanıklı yapıları ve yüksek basınç ve sıcaklık toleransı, endüstriyel uygulamalarda güvenilirlik sağlar. Geniş boru çapları, yoğun ürünlerin geçişini kolaylaştırır.
Uygulamalar
- Pastörizasyon: Hem plakalı hem de tübüler eşanjörler, süt ve süt ürünlerinin pastörizasyonunda (ısıl işlem görmesi) kullanılır. Bu işlem, patojen mikroorganizmaların öldürülmesini sağlar ve ürünün raf ömrünü uzatır.
- Soğutma: Sıvı gıdaların üretiminde, özellikle meyve suları ve süt ürünleri gibi ürünlerde, soğutma işlemi önemlidir. Eşanjörler, ürünün hızla soğutulmasını sağlayarak kalite kaybını önler.
- Isıtma: Bazı ürünlerin işlem sıcaklıklarına ulaştırılması için eşanjörler kullanılır. Örneğin, çikolata sütünün ısınması veya sterilizasyonu için.
Eşanjörler, sıvı gıda üretiminde proses verimliliğini artırarak enerji maliyetlerini düşürmeye yardımcı olur. Hijyen standartlarına uygun olarak tasarlanmış olmaları ve kolay temizlenebilir olmaları, gıda güvenliği açısından önemlidir. Her uygulama için doğru eşanjör tipinin seçilmesi, ürün kalitesi ve verimlilik açısından kritiktir.
Farklar ve Kullanım Alanları
- Plakalı eşanjörler, kompakt tasarımları ve yüksek ısı transfer verimlilikleri nedeniyle daha küçük alanlarda tercih edilir. Hızlı temizlik ve bakım imkanları sağlarlar.
- Tübüler eşanjörler ise genellikle daha büyük kapasitelerde ve yüksek basınçlı uygulamalarda kullanılır. Dayanıklılığı ve uzun ömürlü olması nedeniyle endüstriyel tesislerde sıklıkla kullanılır.
Her iki eşanjör türü de, sıvıların veya gazların enerji verimliliğini artırmak, proseslerin optimize edilmesi ve maliyetleri düşürmek amacıyla önemli rol oynarlar. Seçimleri, uygulama gereksinimlerine, akış hızlarına, basınç ve sıcaklık koşullarına göre yapılır.
Plakalı Eşanjör (Plate Heat Exchanger)
- Plakalı eşanjör, birçok metal levhanın sıralanmasıyla oluşturulan ve bu levhalar arasında sıvıların veya gazların ısı transferini sağlayan bir cihazdır.
- Her plaka, özel bir şekilde oluşturulmuş kanallar içerir ve sıvılar bu kanallar arasında dolaşarak ısı transferi yapar.
- Plakalar genellikle paslanmaz çelik, titanyum veya nikel alaşımlı malzemelerden imal edilir ve büyük yüzey alanı sağlayarak etkin bir ısı transferi sağlar.
- Isı transfer verimliliği yüksek olduğu için, gıda, kimya, ilaç ve enerji endüstrilerinde sıklıkla kullanılır.
Tübüler Eşanjör (Shell and Tube Heat Exchanger)
Tübüler ısı eşanjörleri (THE) bazı durumlarda süt ürünlerinin pastörizasyonu / UHT işlemi için kullanılır. Borulu ısı eşanjörü, plakalı ısı eşanjörlerinden farklı olarak, ürün kanalında temas noktaları yoktur ve bu nedenle belirli bir boyuta kadar partikül içeren ürünleri işleyebilir. Maksimum parçacık boyutu, tüpün çapına bağlıdır. Borulu ısı eşanjörü, UHT işlemindeki plakalı ısı eşanjöründen daha uzun süre temizlikler arasında da çalışabilir. Isı transferi açısından, borulu ısı eşanjörü, plakalı ısı eşanjöründen daha az verimlidir.
- Tübüler eşanjör, iç içe geçmiş boru ve boru demetlerinden oluşan bir yapıya sahip olan eşanjör türüdür.
- Genellikle bir boru demeti (shell) içine yerleştirilmiş bir veya daha fazla boru ile oluşturulur.
- Bir sıvı veya gaz, boru demetinin içinde dolaşırken, diğer sıvı veya gaz boru içinden geçen borular aracılığıyla dolaşır ve ısı transferi gerçekleşir.
- Tübüler eşanjörler, yüksek basınç ve sıcaklık koşullarında kullanılabilir ve genellikle kimya, petrol, enerji santralleri gibi endüstrilerde tercih edilir.
